8-mart: Migrant ayollar va ularning dunyodagi holati

Bugun 8-mart Xalqaro xotin-qizlar kuni. Shu kunlarda soni yil sayin ortib borayotgan migrant ayollarning ahvoliga e’tibor qaratish zarur.

2019-yil holatiga ko’ra, ayollar barcha xalqaro migrantlarning 48 foizini tashkil etgan, bu taxminan 130 million kishi. Bu ko’rsatkich 1960-yildan beri barqaror bo’lib kelmoqda.

Mutaxassislar ayollar migratsiyasining ikki turini aytishadi:

Mustaqil migratsiya – bu ayollarning o’zlari ish yoki yaxshiroq hayot izlab chet elga ketishga qaror qilishi. Ayollarning ta’lim darajasi va iqtisodiy faolligi oshishi tufayli bu variant tobora ommalashib bormoqda.

Oilaviy migratsiya – ayollar turmush o’rtog’i yoki oilasi bilan ko’chishi.

Ayollar mintaqaga qarab turli sohalarda ish topadilar:

Rossiya – ular savdo, tozalash va maishiy xizmat ko’rsatish sohasida ishlaydi.

G’arbiy Osiyo – asosan uy xo’jaliklarida ishlaydi.

Evropa va Shimoliy Amerika – bu erda ayollar barcha muhojirlarning yarmidan ko’pini tashkil qiladi.

Afrika va Osiyo – ayol muhojirlar ulushi nisbatan pastligicha qolmoqda.

Migrantlar orasida ayollar soni ortib borayotganiga qaramay, ular jiddiy qiyinchiliklarga duch kelishmoqda:

Ishda kamsitish – ularning ishiga erkaklarnikiga qaraganda kamroq haq to’lanadi.

Zo’ravonlik va ekspluatatsiya – ayniqsa ayollar norasmiy ishlaydigan joylarda.

Ish haqini to’lamaslik – Rossiyada keng tarqalgan muammo.

Tibbiy xizmatdan foydalanish imkoniyati yo’qligi – ko’plab migrant ayollar tibbiy xizmatdan foydalana olmaydi.

Ish beruvchilar tomonidan aldash – noqonuniy bandlik sxemalari ko’pincha qiyin ish sharoitlariga olib keladi.

Ko’pgina mamlakatlarda, jumladan, Rossiyada ayollar migratsiyasining xususiyatlarini hisobga olish va ular uchun xavfsiz sharoitlarni yaratish muhimdir. Migratsiya siyosatining gender jihatlari nafaqat ayollar huquqlari masalasi, balki adolatli va xavfsiz jamiyat uchun zaruratdir.