Migrant bolalarning rus tilini o‘rganish muammolari

Uzluksiz ta’lim iqtisodiyoti markazi, Iqtisodiyot va iqtisod instituti (ИПЭИ РАНХиГС) tomonidan o‘tkazilgan tadqiqotga ko‘ra, o‘qituvchilarning yarmidan ko‘pi (53%) muhojirlarning bolalari orasida rus tilidagi qiyinchiliklarni qayd etgan. So‘rov Novgorod, Chelyabinsk va Yaroslavl viloyatlaridagi maktablarning 2064 nafar o‘qituvchisini qamrab oldi.

Respondentlarning 42 foizi bunday muammolarni ko‘rmagan, 5,5 foizi esa javob berishga qiynalgan. Til to‘siqlari bilan bir qatorda o‘qituvchilarning 49,5 foizi o‘quv fanlarini o‘zlashtirishda qiyinchiliklarni qayd etgan.

Tadqiqot shuni ko‘rsatdiki, o‘qituvchilarning 80 foizi muhojirlarning bolalarida tartib-intizom bilan bog‘liq muammolar yo‘qligini aytgan. Biroq, o‘qituvchilarning 22,2 foizi bunday bolalarning muloqot qilishda qiyinchiliklarga duch kelishiga ishonishadi, 70 foizi esa bu muammolarni sezmagan.

Ta’lim vazirligining 2021-yil uchun ma’lumotlariga ko‘ra, 140 mingga yaqin migrant bolalar rus maktablarida o‘qigan. Shu bilan birga, mamlakatda 800 mingga yaqin voyaga yetmagan xorijliklar bo‘lgan. LDPR maktablarda migrant bolalarning ulushi 30-40% ga yetishini iddao qilib, 900 ming o‘rin yetishmovchiligi mavjud bo‘lgan ta’lim muassasalariga qo‘shimcha yuk yaratishini aytgan.

Inson huquqlari kengashi a’zosi Kirill Kabanov, rus tilini bilmaydigan bolalar oddiy maktablarda o‘qimasligi kerak, chunki bu ta’lim jarayonini izdan chiqaradi, deb aytgan. U maktablarga kirishdan oldin tilni bilish uchun majburiy test joriy etishni taklif qiladi va tayyorgarlik ta’limi pullik bo‘lishi kerak, deb hisoblaydi. Kabanov, shuningdek, xorijdan mutaxassislar taklif qilayotgan ish beruvchilar migrant bolalarni rus tilida o‘qitishni moliyalashtirishi kerak, degan fikrni ilgari suradi.

“Platforma” ijtimoiy loyihalash markazi rahbari Aleksey Firsov ham ta’lim sifati pasayib ketmasligi uchun migrant bolalar rossiyalik maktab o‘quvchilaridan alohida ta’lim olishlari kerak, deb hisoblaydi. U, shuningdek, muhojir oilalar uchun Rossiya tili va madaniyatini bilish uchun qattiq talablar qo‘yish zarurligini ta’kidlaydi.

LDPR partiyasi muhojir bolalar uchun ta’lim pullik bo‘lishi kerak bo‘lgan moslashuv sinflarini yaratishni taklif qiluvchi qonun loyihasini tayyorlamoqda. Tushuntirish xatida aytilishicha, ruslar va muhojirlarning birgalikdagi ta’lim olishlari ularning rus tilini yetarli darajada bilmasligi tufayli murakkablashadi.
Kirill Kabanov, Markaziy Osiyo va Kavkazdan oilalarning ommaviy migratsiyasini cheklash muhim deb hisoblab, rus tilini o‘rgatish bu guruhlarning rus madaniyatiga to‘liq integratsiyalashuvini kafolatlamasligini ta’kidlaydi.

Bu ketishda, yaqin kelajakda Rossiyada o‘tmishda ayrim mamlakatlarda mavjud bo‘lgan segregatsiyani eslatuvchi migrantlar va mahalliy aholining farzandlari uchun alohida maktablar ham paydo bo‘lishi ham ehtimolga yaqin.