Maqola
Migrantlar uchun investitsiya turlari va mablag‘larni ko‘paytirish
Boshqa mamlakatda ishlashga qaror qilgan har bir kishi moliyaviy barqarorlikka erishishni maqsad qilib qo‘yadi. Muhim savol tug‘iladi: qanday qilib ishlab topilgan mablag‘larni nafaqat saqlab qolish, balki ularni ko‘paytirish mumkin?
Biz migrantlarning moliyaviy savodxonligiga bag’ishlangan turkum maqolalar nashr etishda davom etamiz. Bunda bizga ishonchli hamkorimiz — SalamPay pul o‘tkazish xizmati yordam beradi. Ilovani quyidagi havola orqali yuklab oling.
Ushbu maqolada biz migrantlar uchun mavjud asosiy investitsiya turlarini ko‘rib chiqamiz, ularning afzallik va kamchiliklarini solishtiramiz.
Investitsiya qilish – bu kelajakda ko‘proq foyda olish maqsadida pul, vaqt yoki boshqa resurslarni joylashtirish jarayonidir. Oddiy jamg‘armaga qaraganda, bu faol jarayon bo‘lib, pullar faol aylanishda bo‘ladi va daromad olib keladi.
Nima uchun investitsiya qilish muhim?
Shunchaki pul yig‘ish yetarli emas – ulardan aql bilan foydalanish kerak, toki ular foyda keltirsin.
Investitsiyalar quyidagi imkoniyatlarni beradi:
- Jamg‘armalarni inflyatsiyadan saqlash. Inflyatsiya – bu sizning barcha jamg‘armalaringizga yashirin soliqdir. Yaʼni, vaqt o‘tishi bilan pul o‘z qiymatini yo‘qotadi.
- Qo‘shimcha foyda olish
- Passiv daromad manbalari shakllantirish
- Moliyaviy mustaqillikka erishish
- Kelajak uchun kapital yaratish (masalan, vatanga qaytish uchun)
Investitsiya qilishning asosiy usullari
- Dollar va yevro sotib olish
Afzalliklar:
- Jamg‘armalarni qadrsizlanishdan saqlash. O‘tgan besh yil ichida dollar rublga nisbatan 30 foizga, o‘zbek so‘miga nisbatan esa 34 foizga qimmatlashdi.
- Valyutani osonlik bilan sotib olish va sotish mumkin
- Saqlash oson
Kamchiliklar:
- Kurslarning tebranishi, daromad kafolati yo‘q
- Muntazam foydaning yo‘qligi
- Naqd pul saqlash bilan bog‘liq xatarlar mavjud
- Tilla sotib olish
Afzalliklar:
- Mablag‘larni saqlashning eng ishonchli usullaridan biri
- Doimiy ravishda qiymatining oshib borish salohiyati. O‘rtacha hisobda oltin yiliga 8-10 foizga qimmatlashmoqda.
- Deyarli barcha davlatlarda tan olinadi
- Bankda oltinga bog‘langan metall hisobini ochish mumkin
Jismoniy oltin va tilla buyumlarni sotib olishning kamchiliklari:
- Saqlash bo‘yicha qo‘shimcha xarajatlar
- Tashishning murakkabligi
- Qalbaki mahsulotlarga duch kelish ehtimoli
- Aksiyalar sotib olish
Afzalliklar:
- Yuqori daromad olish imkoniyati (yillik 8-12 foiz)
- Investitsiyalarni masofadan turib boshqarish mumkin
- Mablag‘larni osonlik bilan naqd pulga aylantirish mumkin
Kamchiliklar:
- O‘rganish va bozorni tushunish talab etiladi
- Qimmatli qog‘ozlar qiymati tushib ketishi mumkin
- Migrantlar uchun hisob ochish murakkab bo‘lishi mumkin
- O‘zbekistonda uy va yer sotib olish
Afzalliklar:
- Qiymatning barqaror o‘sishi. 2023 yilda kvartiraning o‘rtacha narxi milliy valyutada 43 foizga, dollarda esa 23 foizga o‘sdi.
- Ijaraga berilganda daromad olish imkoniyati. Toshkentda kvartiralar ijarasi oyiga 300 dollardan, viloyatda esa 200 dollardan boshlanadi.
- Ikki tomonlama daromad: narx o‘sishi va ijara
- O‘z uy-joy masalasini hal qilish imkoniyati
Kamchiliklar:
- Katta investitsiya talab qilinadi (30 000 dollardan boshlab)
- Yetarli darajada likvidli emas – har doim ham tez sotish imkoni bo‘lmaydi
- Saqlash va soliqlarni to‘lash uchun qo‘shimcha xarajatlar
- Avtomobil sotib olish
Afzalliklar:
- Ijaraga berish imkoniyati (yillik sof daromad 12-15 foiz)
- O‘zingiz taksichilik qilishingiz mumkin
- Muddatli to‘lov asosida sotish va yillik 15-30 foiz daromad olish imkoniyati
Kamchiliklar:
- Avtomobilni taʼmirlash va xizmat ko‘rsatish uchun sezilarli xarajatlar
- Kutilmagan nosozliklar xavfi
- Avtomobil vaqt o‘tishi bilan o‘z qiymatini yo‘qotadi
- Ijarachi yoki xaridor to‘lovni to‘xtatib qo‘yishi mumkin
- Doimiy nazorat talab qilinadi
6. O‘zbekistonda biznes ochish
Migrantlarbop sohalar: mini-market, xizmatlar (telefon servisi, taʼmirlash), umumiy ovqatlanish, sartaroshxona yoki go‘zallik salonlari.
Kutilayotgan o‘zini qoplash muddati: 1,5-3 yil
Afzalliklar:
- O‘rtacha daromadlilik: yillik 20-50 foiz (sohaga qarab)
- Muvaffaqiyatli tanlovda tez o‘sish
- Aholining, yaʼni isteʼmolchilarning barqaror o‘sishi
Kamchiliklar:
- Yuqori xavf (88 foiz mikrobizneslar 3 yilga bormay yopiladi)
- Biznesni «nazoratsiz qoldirib» bo‘lmaydi – doimiy nazorat va ishtirok talab etiladi.
- Ommabop sohalarda (savdo, xizmatlar) raqobat kuchli, o‘zini ko‘rsata olish kerak.
Muffaqiyat omillari:
- Bozorni puxta o‘rganish
- Bosqichma-bosqich rivojlanish
- Foydani qayta investitsiya qilish
- Jamoa yaratish
- Migratsiyada olingan tajribadan foydalanish
Xulosa va tavsiyalar
- Barcha pulingizni bir yerga qo‘ymang — bir nechta instrumentga bo‘lib sarmoya qiling.
- Avval «xavfsizlik yostig‘i»ni yarating – depozitda kamida 3-6 oylik xarajatlaringiz summasi bo‘lsin.
- Biznesga yoki avtomobilga faqat shaxsan nazorat qilishga tayyor bo‘lsangiz investitsiya qiling.
- Ko‘chmas mulkda – qayta sotishni kutgandan ko‘ra ijaraga bergan yaxshiroq.
Ushbu maqolani do‘stlaringizga yuboring.
Keyingi maqolada firibgarlikdan himoyalanish usullari haqida gaplashamiz.
