Муҳожир “дальнобойшик”лар учун патентларни бекор қилиш таклиф этилмоқда

«Бизнес Россия» умумроссия жамоат ташкилоти Россия Федерацияси ҳукуматига оғир юк машиналарининг хорижий ҳайдовчилари учун минтақавий патентни бекор қилиш талаби билан мурожаат тайёрлади. Бу соҳага янги меҳнат муҳожирларини жалб қилиш учун зарур.

Шунингдек, Россия ва МДҲ давлатларида ҳайдовчилик гувоҳномаларини унификация қилиш (бир хиллаштириш) таклиф қилинмоқда, бу эса Россия Федерациясига хорижлик ҳайдовчиларнинг кириб келишини кўпайтиради.

Ташкилотнинг ҳисоб-китобларига кўра, беш йил ичида Россияда юк машиналари ҳайдовчиларининг етишмаслиги 15 фоиздан 21 фоизга ошган. «СДEК» компанияси ҳам худди шу фикрни олға сурган.

“Саноатда ҳақиқатан ҳам муаммолар бор – юк ташувчилар бу ҳақда очиқ гапиришмоқда. Автомобиль ҳайдовчини кутаётган ҳолатлар ҳам учраб туради. Автопаркимизга келсак, биз бундай қийинчиликларга дуч келганимиз йўқ», – дея таъкидлаган компания матбуот хизмати.

«Деловая Россия» маълумотларига кўра, ёшларнинг ишлашни истамаслиги туфайли юк машинаси ҳайдовчиси касби «эскирган» – ходимнинг ўртача ёши 48 ёшни ташкил этади ва компанияларнинг йигитларни юк машинасини бошқаришга ўргатишга уринишлари наф бермаяпти. Ечим вариантларидан бири сифатида ташкилот ўрта махсус таълим тизимида профессионал ҳайдовчилар тайёрлашни жонлантиришни таклиф қилмоқда.

Айни пайтда сўровлар шуни кўрсатадики, Марказий Осиёдан келган юк машиналари ҳайдовчилари Россияда ишлашга кўпроқ қизиқиш билдирмоқда, чунки ўз мамлакатида ишсизлик даражаси юқорилигича қолмоқда.

«2022 йилда Ўзбекистонда меҳнат ресурслари сони 19,5 миллион кишини ташкил этди. Мамлакатда бандлик даражаси 68 фоизни, ишсизлар сони эса 1,3 миллион кишига етади, ишсизлик даражаси 8,6 фоизни ташкил этади.

Россияда Е тоифали юк машинаси ҳайдовчисининг ўртача маоши 95 минг рубль, SuperJob маълумотларига кўра, Ўзбекистонда бу кўрсаткич BDEX статистик маълумотларига кўра, 17 минг 330 рублни ташкил қилади (2 668 646 сўм)», — деди «Деловая Россия» транспорт логистика қўмитаси раҳбари Вадим Филатов.

Бироқ, ҳозирча мигрант ҳайдовчилар учун патент тизимини бекор қилиш мантиққа тўғри келмаслиги мумкин. Муаммони, масалан, командировка гувоҳномалари ёки мигрант ҳайдовчининг Россия Федерациясининг бошқа минтақасига ишлаш учун юборилганлигини тасдиқловчи бошқа ҳужжатлар ёрдамида ҳал қилиш мумкин.

Бироқ, саёҳат рухсатномаларини бериш тизими ёки мигрант ҳайдовчилар учун патентларни бекор қилиш миграцияни рўйхатга олиш учун масъул орган сифатида Россия Ички ишлар вазирлигининг розилигини талаб қилади.

“Ҳозирги вақтда „Работа России“ порталида юк машиналари ҳайдовчилари учун 9000 дан ортиқ бўш иш ўринлари рўйхатга олинган. Шу билан бирга, порталга ўз резюмеларини жойлаштирган қарийб 130 минг нафар номзод юк машиналарини бошқариш учун зарур малакага эга.

Амалда, маълум бир лавозимга мутахассис танлаш масаласи кўпинча иш жойидаги иш ҳақи миқдори билан боғлиқ”, – деган Россия Меҳнат вазирлиги матбуот хизмати.

“Деловая Россия” транспорт логистика қўмитаси раҳбари, ПЭК директорининг ўринбосари Вадим Филатов шндай дейди: “Юк ташувчилар ойига 14-18 кунни йўлда, оиласи ва яқинларидан узоқда ўтказса, шаҳар ичида юк олиб юрувчи ҳайдовчилар иш куни тугаганидан кейин уйларига қайтади. Шу сабабли, шаҳар ичида юк ташиш сегментида ҳайдовчилар бўш иш ўринларига талаб ҳақиқатан ҳам юқори».

«Деловая Россия» маълумотларига кўра, айнан узоқ масофаларга юкларни ташийдиган СЕ тоифасидаги ҳайдовчиларнинг етишмаслиги ортиб бормоқда. Оғир юк машиналари ҳайдовчисининг маоши 65 дан 180 минг рублгача бўлишига қарамай, баъзи автопаркларнинг 2-5 фоизи ишламаяпти.

Ташкилот вакилларининг сўзларига кўра, ҳатто мамлакат бўйича ўртача кўрсаткичдан юқори бўлган бундай иш ҳақи даражаси ҳам россияликларни бу ишга қизиқтирмаяпти. Шубҳасиз, иш учун патентга муҳтож бўлмаган ва шунинг учун транспорт соҳасида ишга жойлашиш учун тўсиқ бўлмаган ЕОИИ мамлакатлари фуқаролари орасида ҳам мазкур бўш иш ўринларига талаб йўқ.

Демак, россияликларни қониқтирмаган маош агар уларга патент чекловларисиз соҳада ишлашга рухсат берилса муҳожирларга мос келиши, аниқ.