Maqola

329 04/02/2025

Kelgusi besh yil ichida Rossiyada 11 million ish joyi bo‘shaydi. Kadrlar taqchilligining asosiy sababi ishchilarning katta qismining nafaqaga chiqishi bo‘lib, bu mehnat bozorida bo‘shliqning shakllanishiga olib keladi. Bu haqda Mehnat vaziri o‘rinbosari Dmitriy Platigin o‘rta kasb-hunar ta’limi bo‘yicha ishchi guruhi yig‘ilishida ma’lum qilgan.

Qaysi sohalar eng ko‘p zarar ko‘radi?

Eng ko‘p bo‘sh ish o‘rinlari ishlab chiqarish sanoatida kutilmoqda – 1,6 millionga yaqin. Sog‘liqni saqlash sohasida ham 1,7 million mutaxassisni almashtirish kerak bo‘ladi. Ta’lim sohasida band bo‘lganlar soni bir xil darajada qoladi, ammo o‘qituvchilarning yetishmasligi saqlanib qoladi.
2030-yilga kelib, Rossiya iqtisodiyotining ishchi kuchiga bo‘lgan umumiy talabi 74,3 million kishini tashkil qiladi, bu oldindan prognoz qilinganidan 700 ming kishiga ko‘pdir.

Kadrlarni qayerdan olish mumkin?

Yangi ishchilarning asosiy manbalaridan biri universitet va kollej bitiruvchilari hisoblanadi. 2024-yilda ta’lim muassasalarini 1,7 million yosh mutaxassis bitirdi. Biroq, bu kadrlar bo‘shlig‘ini qoplash uchun yetarli emasligi aniq.
Mutaxassislarning ta’kidlashicha, so‘nggi o‘n yilliklarda qurilish, uy-joy kommunal xo‘jaligi va ishlab chiqarishda maoshlar pastligicha qolmoqda. Natijada, ko‘plab kompaniyalar chet eldan arzon ishchi kuchini jalb qilishni afzal ko‘radi.
Texnologiya sohasida vaziyat yanada murakkab. Rossiyada raqamli texnologiyalar, uchuvchisiz tizimlar va avtomatlashtirilgan ishlab chiqarish bo‘yicha mutaxassislar yetishmaydi. Biroq, universitetlarda bunday kadrlarni tayyorlash dasturlari so‘nggi bir necha yil ichida rivojlana boshladi.

Yagona najot migrantlarmi?

Mutaxassislarning fikricha, mehnat migratsiyasisiz muammoni hal qilib bo‘lmaydi. Rossiyada tug‘ilish darajasi keskin oshgan taqdirda ham, birinchi natijalar faqat 20 yil ichida, yangi avlod mehnat bozoriga kirganida seziladi.

“Birlashgan Millatlar Tashkilotining eng yaxshi prognozlariga ko‘ra, XXII asr boshiga kelib Rossiya aholisi 109 million kishigacha kamayishi mumkin. Samarali yechim topilmasa, mamlakatning ulkan hududlari aholisiz qolib ketadi”, – deya ogohlantiradi tahlilchilar.

Shu bilan birga, mehnat muhojirlari iqtisodga og‘irlik qiladi, degan fikr tobora o‘z ahamiyatini yo‘qotmoqda. Ularning aksariyati yuqori malakali va Rossiya korxonalari MDH mamlakatlari mutaxassislariga munosib ish haqi to‘lashga tayyor. Bundan tashqari, migrantlar oqimi iqtisodiyotdagi yalpi talabni oshiradi, bu esa biznesning o‘sishi va iste’molini rag‘batlantiradi.

Rossiya qiyin tanlov oldida turibdi: o‘z kadrlar resurslarini rivojlantirish, ishchi kasblari nufuzini oshirish va ta’lim dasturlarini qo‘llab-quvvatlashni kuchaytirish yoki muhojirlarga tayanishda davom etish. Hozircha rasmiylar ikkala variantga ham ishonishmoqda, ammo bu choralar qanchalik samarali bo‘lishini vaqt ko‘rsatadi.

Rossiya, migrantlar: Ko‘rinishga qarab yoqmaganni qaytarishyapti

Navigatsiya