2024-yil 24-sentabrda Rossiya prezidenti Vladimir Putin ishtirokida muhim yig‘ilish rejalashtirilgan bo‘lib, unda migratsiya qonunchiligidagi mumkin bo‘lgan o‘zgarishlar muhokama qilinadi. Davlat Dumasining MDH ishlari boʻyicha qoʻmitasi raisining birinchi oʻrinbosari Konstantin Zatulin kun tartibiga migratsiya oqimlarini tartibga solish va migratsiya siyosati boʻyicha yangi departamentni yaratish ehtimoli bilan bogʻliq asosiy masalalar kiritilganini tasdiqladi.
Yopiq uchrashuv va kelajak rejalari
2024-yil 17-sentabrda Davlat Dumasining MDH ishlari bo’yicha qo’mitasining yopiq yig’ilishi bo’lib o’tdi, unda migratsiya masalalari bilan shug’ullanadigan alohida bo’lim yaratish rejalari muhokama qilindi. Zatulinning taʼkidlashicha, bunday boʻlimni tashkil etish masalasi avval ham koʻtarilgan, ammo amalga oshirilmagan. Rasmiylar migratsiya siyosatini qayta qurish jarayoni ustidan nazoratni yo’qotishdan qo’rqishmoqda.
Ishchi kuchi tanqisligi va o’sib borayotgan migrant fobiyasi
Rossiyada migratsiya bilan bog’liq vaziyat og’irligicha qolmoqda. Bir tomondan, mamlakat, ayniqsa, qurilish va qishloq xo’jaligi kabi sohalarda ko’proq ishchilarga muhtoj. Boshqa tomondan, ijtimoiy keskinliklar kuchayib, migrantlarga fobiya kuchaymoqda. Ayrim deputatlar radikal choralar, jumladan, Rossiyaning Yevroosiyo iqtisodiy ittifoqi (YEOI) doirasidagi majburiyatlarini buzishi mumkin bo‘lgan migrant oilalarini Rossiyaga olib kirishni taqiqlashni taklif qilmoqda. Bunday taqiqlar nafaqat Qirg‘iziston, O‘zbekiston va Tojikistondan kelgan muhojirlarga, balki YeOIIga a’zo boshqa mamlakatlar fuqarolariga ham ta’sir qiladi.
Migrantlar uchun xalqaro raqobat
Germaniya va Buyuk Britaniya kabi G‘arb davlatlari mehnat muhojirlarini jalb qilish bo‘yicha Markaziy Osiyo davlatlari bilan faol shartnomalar tuzmoqda. Masalan, Germaniya O‘zbekiston bilan migratsiya kvotasi bo‘yicha shartnoma imzoladi. Konstantin Zatulinning ta’kidlashicha, bu choralar Rossiyaning mehnat resurslari uchun kurashdagi pozitsiyasini zaiflashtirishi mumkin, chunki migratsiya oqimlari qayta taqsimlana boshlaydi.
Huquqiy cheklovlar va ularning oqibatlari
Davlat Dumasi qo‘mitasida migrantlar bilan bog‘liq 33 ta qonun loyihasi ko‘rib chiqilmoqda. Ularning aksariyati migrantlar uchun qattiqroq shart-sharoitlar, jumladan, oila bilan yashashni taqiqlash va farzandlarining Rossiyada ta’lim olishiga cheklovlarni o’z ichiga oladi. Biroq, Zatulin fikricha, bunday choralar Rossiyaning ko‘p millatli davlat sifatidagi uzoq muddatli manfaatlariga putur etkazishi mumkin.
Statistikada qarama-qarshiliklar
Rossiyadagi muhojirlar soni bo‘yicha aniq statistik ma’lumotlarning yo‘qligi dolzarb muammolardan biridir. Ichki ishlar vazirligi maʼlumotlariga koʻra, mamlakatda 6,3 millionga yaqin muhojir istiqomat qiladi, Tergov qoʻmitasi rahbari Aleksandr Bastrikin esa bu koʻrsatkichni 16 million deb eʼlon qildi. Bu kelishmovchiliklar migratsiya siyosatini boshqarishda qo‘shimcha qiyinchiliklar tug‘diradi va jamiyatdagi keskinlikni kuchaytiradi.
Kutilayotgan o’zgarishlar
Zatulinning fikricha, 24-sentabrga belgilangan uchrashuv migratsiya masalalari muhokamasida burilish nuqtasiga aylanishi kerak. Biroq, manbalarga ko’ra, bu uchrashuv allaqachon besh marta qoldirilgan va uning belgilangan sanada bo’lib o’tishiga to’liq ishonch yo’q.
Shunday qilib, Rossiya migratsiya siyosatida ham muhojirlarning o‘zlari, ham butun mamlakat kelajagiga ta’sir ko‘rsatishi mumkin bo‘lgan o‘zgarishlar yoqasida turibdi.