Maqola

175 07/10/2024

Volontyorlar Ukrainada Rossiya tomonida jang qilib halok bo‘lgan etnik qozoqlar haqida ma’lumot yig‘ishda davom etmoqda. Sentyabr oyida Gʻarbiy Qozog‘iston viloyatining ikki fuqarosining o‘limi haqidagi xabar paydo bo‘ldi. Ulardan biri Oybek Ramazonov, ikkinchisining ismi oshkor qilinmagan.

Ularning ikkalasi ham halok bo‘lganida allaqachon Rossiya fuqaroligiga ega bo‘lgan. Volontyorlarning aytishicha, halok bo‘lganlar etnik qozoqlar soni uch mingga yaqinlashmoqda.

Orda.kz jurnalistlari aloqa o‘rnatishga muvaffaq bo‘lgan volontyorlardan biri Rossiyadagi etnik ozchiliklardan, jumladan, qozoqlardan halok bo‘lganlar haqidagi ma’lumotlarni urush boshidanoq kuzata boshlaganini aytadi.

“Avvaliga men buryatlar, tuvalar va qalmiqlarga e’tibor qaratdim, keyin qozoqlar haqida xabarlar qo‘rqinchli ko‘rinishda paydo bo‘la boshladi”, deydi u o‘zini Alixon deb atashni so‘rab.

Alixon ochiq manbalardan 3000 ga yaqin o‘lgan qozog‘istonliklar allaqachon ro‘yxatga kiritilganligini aniqlagan. Keyinchalik uning ishiga Qozog‘iston va Rossiyadan boshqa ko‘ngillilar, shuningdek, ukrainalik faollar qo‘shildi.

Alixon o‘ldirilgan etnik qozoqlar soni to‘g‘risida ma’lumotlarni muntazam e’lon qiladi. Uning so‘zlariga ko‘ra, iyul oyida halok bo‘lganlar soni 2000 kishini tashkil etgan bo‘lsa, ikki oy ichida bu raqam deyarli 3000 nafarga yetgan, buning asosiy sababi harbiy xizmatga chaqiriluvchilar va ko‘ngillilar sonining ko‘payishi bo‘lgan.

Eng katta yo‘qotish 150 mingga yaqin qozoqlar yashaydigan Astraxan viloyatida bo‘lgan. Alixonning so‘zlariga ko‘ra, iyul oyining oxiriga kelib, bu hududda 270 dan ortiq odam halok bo‘lgan, bu butun bir batalonning yo‘qotishiga teng.

BBC, Mediazona va Ukraina manbalari kabi turli loyihalar tomonidan to‘plangan ma’lumotlarga ko‘ra, urushda hozirgacha 71-72 mingga yaqin rus askari halok bo‘lgan. Bu qurbonlarning qariyb to‘rt foizi etnik qozoqlardir, ya’ni halok bo‘lgan har 25 askardan biri qozoq edi.

Biroq Rossiya viloyatlaridagi qozoq jamoalari nashrlarida o‘lim holatlari deyarli qayd etilmaydi. Astraxandagi faqat bitta jamoa sentyabr oyida halok bo‘lgan 27 yoshli Radmir Zaynullin haqida ta’ziyanoma e’lon qilgan. Nashrlar madaniyat, pazandachilik va hayotning boshqa tinch jihatlariga oid mavzularni yozadi, bu esa bu urushda etnik qozoqlarning yo‘qotishlariga jamoatchilik e’tiborining kamligidan dalolat beradi.

Rossiya, migrantlar: Ko‘rinishga qarab yoqmaganni qaytarishyapti

Navigatsiya